Khúc xạ kế là một thiết bị siêu tiện lợi với thiết kế nhỏ gọn có chức năng kiểm tra nồng độ của dung dịch và đưa ra kết quả nhanh lẹ. Vì thế, thiết bị này được đưa vào sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. METROTECH sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản về khúc xạ kế, cấu tạo, nguyên lý hoạt động, ứng dụng cũng như cách sử dụng máy qua bài viết này.
Mục lục
Khúc xạ kế là gì?
Khúc xạ kế là một dạng máy kiểm tra nước thường được sử dụng đo đạc nồng độ của chất hòa tan xác định trong nước hoặc dung dịch. Khi sử dụng, máy đưa ra con số cụ thể và chính xác về nồng độ của chất hòa tan. Hơn thế nữa, thiết bị này có thiết kế nhỏ gọn, có hình dạng hình trụ, rất tiện lợi cho người sử dụng khi có thể cầm tay mang theo khi di chuyển xa. Vì những ưu điểm đáng kể này nên khúc xạ kế được áp dụng rộng rãi với các đối tượng phong phú như người nông dân ở các trang trại nuôi tôm hay ở các trang trại nuôi ong lất mật, các đơn vị nghiên cứu, kiểm tra thẩm định cũng có khi là người nấu rượu…
Khúc xạ kế của cấu tạo như thế nào?
Trên thị trường hiện nay có 2 dòng máy khúc xạ kế đó là khúc xạ kế cơ và khúc xạ kế điện tử. Đối với mỗi loại sẽ có cấu trúc cấu tạo và hình thức hoạt động riêng khác nhau:
Khúc xạ kế cơ
Bao gồm các bộ phận sau:
– Lăng kính
– Thị kính
– Tấm chắn sáng
– Vị trí hiệu chuẩn
– Chỉnh tiêu cự
Các bộ phận này kết hợp lại theo hình dạng khối hình trụ áp dụng nguyên lý ánh sáng phân tích mẫu dung dịch và đưa ra chỉ số nồng độ xác định.
Khúc xạ kế điện tử
Loại khúc xạ kế được cấu tạo từ 3 thành phần chính bao gồm:
– Màn hình LCD
– Phím chức năng
– Bộ phận đựng mẫu
Khi sử dụng máy, hãy nhỏ mẫu dung dịch thử vào khoang chứa sau đó bật máy và nhấn phím READ. Sau khi chờ từ 3 đến 5 giây kết quả của mẫu thử sẽ được xuất ra trên màn hình hiển thị theo dạng số.
Nguyên lý hoạt động của khúc xạ kế
Có thể hình dung đơn giản là các loại máy khúc xạ kế có cách thức hoạt động tương tự như một lăng kính. Nó áp dụng nguyên lý của định luật Snell hay còn gọi là định luật khúc xạ ánh sáng. Nguyên lý này hoạt động dựa trên các tính chất và đặc điểm, sự khúc xạ, tán xạ của ánh sáng.
Khi mỗi một chất hòa tan ở khối lượng và ở nồng độ khác nhau chúng sẽ tạo ra những phản ứng cũng khác nhua đối với ánh sáng. Áp dụng theo nguyên lý này, các thiết bị đo cách ánh sáng phản ứng (cách ánh sáng đi qua) với mẫu nước hoặc dung dịch cần đo rồi sau đó sử dụng công thức (1) của định luật Snell để tính toán và xác định rồi tiếp đó chuyển đổi sang giá trị tỉ lệ nồng độ của các chất hòa tan trong nước hoặc dung dịch.
Khi ánh sáng truyền qua chất lỏng thì nó sẽ đổi hướng, đây được gọi là khúc xạ. Khúc xạ kế chính là thiết bị có công dụng đo mức độ thay đổi hướng của ánh sáng hay còn được gọi là góc khúc xạ. Khúc xạ kế sẽ lấy các góc khúc xạ và tương quan chúng với các giá trị chiết xuất (nD) đã được thiết lập. Các giá trị này được sử dụng để xác định nồng độ của các giải pháp. Tùy vào nồng độ trong nước khác nhau mà các giải pháp có các chỉ số khúc xạ khác nhau.
Một số loại chất và chỉ số khúc xạ thường gặp phụ thuộc vào nhiệt độ
| Mẫu dịch | Nhiệt độ | Chỉ số khúc xạ |
| Metanol
Acetone Ethanol Axit Axetic Benzen |
25°C
25°C 25°C 25°C 25°C |
1.326
1.375 1.359 1.370 1.498 |
| Dầu Parafin
Cọ dầu Ô liu |
20°C
20°C 20°C |
1.412
1.456 1.471 |
| Methyl salicylate
Methyl iodide |
25°C
25°C |
1.522
1.740 |
Dựa vào nguyên lý hoạt động trên mà người ta còn chế tạo ra loại khúc xạ kế chuyên dụng để đo độ mặn của nước biển. Các góc khúc xạ khác nhau sẽ phản ánh chính xác tỉ lệ phần trăm lượng muối có trong nước biển nhờ đó mà có thể tính toán được nồng độ của nước biển.
Ngoài khúc xạ kế đo độ mặn còn có khúc xạ kế đo độ ngọt. Loại này thường được ứng dụng trong các ngành công nghiệp chế biến nông sản và thực phẩm để đo độ ngọt của các loại nước trái cây cũng như độ ngọt của mật ong.
Một số loại khúc xạ kế phổ biến trên thị trường
Khúc xạ kế đo độ ngọt điện tử Atago PAL-1
Máy đo độ ngọt điện tử Atago PAL-1 là thiết bị được thiết kế với cấu tạo nhỏ gọn, vừa vặn để cầm tay, kết quả đo được trả về nhanh chóng theo dạng số và được hiển thị ngay trên màn hình LCD đáo ứng nhu cầu kiểm tra nhanh của người sử dụng. Loại khúc xạ kế này được đánh giá là có cách thức hoạt động gần đến mức hoàn hảo khi đo bất kỳ loại nước hoa quả, thực phẩm hoặc đồ uống nào như sốt, tương cà, nước sốt cà chua, mứt ít đường hoặc mứt cam. Atago PAL-1 cũng là loại khúc xạ kế thông dụng và phổ biến nhất hiện nay đặc biệt là trong các ngành nghiên cứu và lĩnh vực nông nghiệp.
Bút đo độ mặn nhiệt độ Hanna HI98319
Bút đo độ mặn nhiệt độ HI98319 sử dụng phương pháp đo độ dẫn điện để xác định phương pháp đo độ mặn của nước biển tự nhiên và cả nước biển nhân tạo. Hanna HI98319 ưu điểm là có tốc độ đo nhanh chóng chỉ trong vài giây đã có thể xuất ra kết quả chính xác hỗ trợ người tiêu dùng tiết kiệm được phần lớn thời gian và chi phí. Một trong những đặc tính nổi trội nữa của loại máy này là thiết kế giản đơn với kích thước nhỏ gọn dễ dàng xách tay cho phép người dùng mang theo khi di chuyển.
Máy đo độ cồn trong rượu LH-J80
LH-J80 là thiết bị được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp sản xuất rượu vì loại máy này có khả năng xác định được nồng độ cồn có trong các loại rượu như: rượu vang, rượu hoa quả, rượu nho… Loại máy đo độ cồn trong rượu LH-J80 này có ưu điểm là thiết kế nhỏ gọn, tiện lợi và rất dễ sử dụng. Thân máy đo độ cồn LH-J80 thường được làm bằng Nhôm có tính chất bền, chắc và nhẹ. Ngoài ra, máy còn hỗ trợ các tính năng tự động như điều chỉnh nhiệt độ do ảnh hưởng của môi trường nhằm đảm bảo độ chính xác của kết quả đo.
Ứng dụng của khúc xạ kế trong đời sống
Khúc xạ kế có ứng dụng phong phú trong nhiều lĩnh vực. HIện nay trên thị trường cũng có nhiều loại khúc xạ kế với thiết kế, mẫu mã khác nhau và môi loại lại có một công năng khác biệt nhau. Nhưng nhìn chung trong quá phản ứng và chuyển đổi của các loại chất sẽ được thể hiện thông qua các chỉ số khúc xạ. Vì thế khúc xạ kế được sử dụng để tính toán nồng độ thành phần, độ tinh khiết của nhiều nguyên liệu trong các ngành công nghiệp và lĩnh vực khác nhau. Sau đây là một số ứng dụng đặc trưng của các loại khúc xạ kế trong từng ngành nghề, lĩnh vực cụ thể.
1/ Ứng dụng của khúc xạ kế trong các ngành công nghiệp, dược phẩm
Khúc xạ kế có vô vàn công dụng trong ngành công nghiệp và dược phẩm phải kể đến như công cụ để kiểm tra, nhận dạng các đặc tính, kiểm soát độ tinh khiết, xác định được nồng độ của các nguyên liệu thô đầu vào, các sản phẩm trong quá trình sản xuất và thành phẩm cuối cùng… Đối với ngành dược phẩm, khúc xạ kế được sử dụng để phục vụ trong công tác nghiên cứu và phát triển các loại dược phẩm, các dung dịch tiêm truyền, huyết thanh hay các dung dịch lọc máu…
2/ Ứng dụng của khúc xạ kế trong ngành công nghiệp hóa chất
Tương tự như với ngành dược phẩm, người ta sử dụng khúc xạ kế trong quá trình nghiên cứu và phát triển sản phẩm trong ngành công nghiệp hóa chất. Cụ thể, khúc xạ kế có chức năng kiểm tra độ tinh khiến, nồng độ của các nguyên liệu đầu vào, để theo dõi các phản ứng trong quá trình sản xuất của các dung dịch như dung môi hữu cơ, các dung dịch muối, dầu công nghiệp, sơn, nhựa, thành phần keo, sillicon…. cũng như kiểm soát chất lượng đầu ra của chúng.
3/ Ứng dụng của khúc xạ kế trong các ngành công nghiệp dầu khí, tự động và hàng không, công nghệ xử lý và xây dựng kim loại
Trong các ngành nghề này, người ta sử dụng các khúc xạ kế để kiểm tra thành phần, độ ổn định của các loại nhiên liệu, dầu bôi trơn, chất làm mát, các chất tẩy rửa…
4/ Ứng dụng của khúc xạ kế trong ngành công nghiệp thực phẩm
Khúc xạ kế đo độ mặn hoặc khúc xạ kế đo độ ngọt được vận dụng chủ yếu trong ngành công nghệ thực phẩm để kiểm tra các loại nguyên liệu đầu vào và chất lượng thành quả cuối cùng của các sản phẩm như đường, mứt, các loại sốt, mù tạt, các sản phẩm từ sữa… Đối với quá trình sản xuất và chế biến rượu, thiết bị đo nồng độ rượu được tận dụng để kiểm tra và kiểm soát độ cồn của rượu, bia, nước ép.
5/ Ứng dụng của khúc xạ kế trong ngành công nghiệp mía đường
Các loại khúc xạ kế đo độ ngọt sẽ hỗ trợ việc xác định nồng độ đường, kiểm tra độ tinh khiết của các bán thành phẩm và thành phẩm cuối cùng trong quá trình sản xuất của ngành công nghiệp mía đường. Bên cạnh ngành công nghiệp mía đường, khúc xạ kế cũng được tận dụng trong nhiều lĩnh vực và các ngành khác ví dụ như quá trình sản xuất mùi thơm, nước hoa, tinh dầu; ngành công nghiệp sản xuất đồ uống, nước giải khát; các hoạt động trong bệnh viện; phục vụ nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và các hoạt động giáo dục, đào tạo trong trường học, học viện….
Cách hiệu chuẩn và sử dụng khúc xạ kế
Các bước hiệu chuẩn khúc xạ kế
Trước khi trước khi tiến hành đo đạc trực tiếp với mẫu thử thì người dùng cũng cần hiệu chuẩn trước khúc xạ kế giống như với các loại máy đo pH, ORP, TDS… hay những loại máy kiểm tra nước khác để đảm bảo hiệu quả sử dụng và tuổi thọ của máy. Các loại máy khúc xạ kế thường được hiệu chuẩn bằng nước cất hoặc nước khử ion.
Đầu tiên, trước khi tiến hành hiệu chỉnh ta khởi động máy.
- Bước 1: Hãy nhấc tấm daylight lên rồi sau đó nhỏ 2 – 3 giọt nước cất (hoặc nước khử ion đều được) lên phía trên của lăng kính.
- Bước 2: Bây giờ thì hãy đậy tấm daylight lại để nước được trải đều lên khắp bề mặt lăng kính. Có một lưu ý nhỏ là không được để có có bất kỳ điểm khô hay bóng khi nào và chờ khoảng 15 giây.
- Bước 3: Tiếp đó giữ khúc xạ kế hướng theo nguồn ánh sáng tự nhiên rồi hãy đặt mắt nhìn qua ống kính để quan sát thang chia độ và vặn vít hiệu chuẩn cho tới khi phần màu xanh phía trên và màu trắng phía dưới đều nằm tại vị trí số 0 trên thang đo.
Các bước sử dụng khúc xạ kế:
Sau khi đã hoàn tất quá trình hiệu chuẩn, chúng ta có thể thực hiện đo đạc bằng khúc xạ kế theo các bước:
- Bước 1: Lau sạch và vệ sinh bề mặt lăng kính ở đáy khoang chứa mẫu thử sạch sẽ đảm bảo khu vực này khô và thoáng.
- Bước 2: Lấp đầy khoang chứa mẫu bằng mẫu mà bạn cần kiểm tra sau đó chờ đợi khoảng 1 phút để đạt được cân bằng nhiệt độ giữa mẫu thử và máy đo.
- Bước 3: Nhấn vào nút đo và chờ kết quả hiện lên màn hình để đọc.
METROTECH – Đơn vị phân phối khúc xạ kế uy tín và chất lượng
Hy vọng qua bài viết này bạn đọc đã hiểu rõ hơn về khúc xạ kế. Hiện nay khúc xạ kế được bày bán phổ biến trên thị trường với đủ loại mẫu mã khác nhau nhưng quý khách hàng nên chọn mua sản phẩm ở cơ sở uy tín để đảm bảo chất lượng và độ bền của máy.
METROTECH trực thuộc Công ty Cổ phần Sản xuất thương mại dịch vụ Vững Tín, với nhiều năm kinh nghiệm trên thị trường, chúng tôi luôn đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu. Tại công ty chúng tôi, khúc xạ kế được nhập khẩu chính hãng từ những thương hiệu uy tín quốc tế quý khách hàng không cần phải bận tâm về chất lượng. Khách hàng cũng được thỏa sức lựa chọn sản phẩm đa dạng về kích thước, mẫu mã, chủng loại cho phù hợp với mục đích sử dụng của mình với giá cả tận gốc.
Đến với METROTECH, quý khách hàng sẽ được đội ngũ nhân viên nhiệt tình và dày dặn kinh nghiệm tư vấn miễn phí về máy bơm chân không cũng như các sản phẩm các của công ty. Khách hàng còn có thể lựa chọn hình thức thanh toán đơn hàng tùy theo ý muốn của mình như trả bằng tiền mặt, chuyển khoản, COD…
Nếu quý khách còn những băn khoăn về sản phẩm, đừng ngần ngại, hãy liên hệ cho METROTECH chúng tôi để được tư vấn tận tình mà nhanh chóng và nhận thông tin về các chính sách ưu đãi gần nhất.
